تروما چیست و چه انواعی دارد؟
اتفاقات و حوادث ممکن است در زندگی هر یک از ما رخ دهد. وقتی اتفاقات بدی رخ می‌دهد، ممکن است مدتی طول بکشد تا بر درد و رنج غلبه کرده و دوباره احساس امنیت کنید. اما ممکن است برخی از افراد بعد از یک اتفاق بد، هرگز دیگر نتوانند به زندگی عادی خود بازگردند و دچار اختلالات روحی شوند. در این مقاله با ما همراه باشید تا به این که تروما چیست و انواع تروما کدامند و ترومای روحی بپردازیم؛ زیرا اولین قدم برای درمان یک اختلال شناخت آن و علل آن است.
فهرست مطالب
تروما چیست ؟
تروما، همان‌طور که توسط انجمن روانشناسی آمریکا (APA) تعریف شده است، یک واکنش احساسی به یک رویداد وحشتناک مانند یک تصادف، تجاوز جنسی، یا بلایای طبیعی است. این رویدادها را می‌توان عمیقاً ناراحت کننده یا آزاردهنده در نظر گرفت که منجر به آسیب جسمی یا روانی می‌شود. مهم است بدانید که سه نوع اصلی تروما وجود دارد: حاد، مزمن و پیچیده.
هنگامی که فرد در معرض تروما قرار می‌گیرد، ممکن است به روش‌های مختلفی پاسخ دهد. ممکن است در حالت شوک، اندوه یا انکار باشد. APA نشان داد که افراد حتی ممکن است واکنش‌های طولانی مدت را تجربه کنند. به عنوان مثال، افراد ممکن است احساسات غیر قابل پیش بینی، فلاش بک، روابط تیره و حتی علائم فیزیکی را تجربه کنند. علاوه بر این، افرادی که یک رویداد آسیب‌زا را تجربه کرده‌اند ممکن است در پردازش تجربیات خود دچار مشکل شده و در ادامه زندگی خود مشکل داشته باشند. هنگامی که علائم باقی می‌مانند و از شدت آن کاسته نمی‌شود، می‌تواند نشان دهنده این باشد که تروما به یک وضعیت سلامت روان تبدیل شده است که به آن اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) می‌گویند.
علاوه بر این، نوعی ترومای ثانویه نیز وجود دارد که به آن ترومای نیابتی می‌گویند. این زمانی اتفاق می‌افتد که فرد از تماس نزدیک با کسی که یک رویداد آسیب‌زا را تجربه کرده است، علائم تروما را بروز می‌دهد. علائم اغلب منعکس کننده علائم مرتبط با PTSD هستند. اگرچه، این نوع تروما، در بین اعضای خانواده، متخصصان سلامت روان و سایر افرادی که از کسانی که یک رویداد آسیب‌زا را تجربه کرده‌اند مراقبت می‌کنند، شایع‌تر است.
تجارب آسیب‌زا اغلب شامل تهدیدی برای زندگی یا ایمنی است، اما هر موقعیتی که شما را تحت تأثیر قرار می‌دهد، می‌تواند منجر به تروما شود، حتی اگر آسیب فیزیکی به همراه نداشته باشد. این شرایط عینی نیست که تعیین می‌کند آیا یک رویداد آسیب‌زا است، بلکه تجربه عاطفی ذهنی شما از رویداد است. هر چه بیشتر احساس ترس و درماندگی کنید، احتمال آسیب دیدن شما بیشتر است.
آسیب‌های عاطفی و روانی می‌تواند ناشی از موارد زیر باشد:
- رویدادهایی که یک بار اتفاق می‌افتند: مانند تصادف، جراحت، یا حمله خشونت‌آمیز، به خصوص اگر غیرمنتظره باشد یا در دوران کودکی اتفاق افتاده باشد.
- داشتن استرس مداوم: مانند زندگی در محله‌ای پر از جنایت، مبارزه با یک بیماری تهدید کننده زندگی یا تجربه رویدادهای آسیب‌زا که به طور مکرر رخ می‌دهند، مانند قلدری، خشونت خانگی، یا غفلت در دوران کودکی.
- عللی که معمولاً نادیده گرفته می‌شوند: مانند جراحی (به ویژه در 3 سال اول زندگی)، مرگ ناگهانی یکی از نزدیکان، از هم پاشیدگی یک رابطه مهم، یا یک تجربه تحقیرآمیز یا عمیقاً ناامیدکننده، به خصوص اگر رفتار فردی عمداً ظالمانه بوده باشد.
حوادث آسیب‌زا در هر سنی ممکن است اتفاق بیفتد و می‌تواند باعث آسیب طولانی مدت شود. هر کس واکنش متفاوتی به تروما دارد، بنابراین ممکن است به سرعت یا پس از مدت طولانی بعد از آن متوجه هر گونه تأثیری شوید.
ما در دنیایی زندگی می‌کنیم که اکنون بیش از هر زمان دیگری، استرس می‌تواند بخشی از زندگی باشد و موجب بهم ریختن روند زندگی ما شود. بنابراین ما باید به کمک روانشناسی این استرس را مدیریت کنیم. ما در مقاله ” مدیریت استرس ” به صورت کامل به این موضوع پرداخته‌ایم.
انواع تروما چیست ؟
حال که متوجه شدیم تروما چیست بیاید تا در مورد انواع آن بیشتر بدانیم. انواع تروما می‌تواند مختلف باشد؛ بیایید نگاهی دقیق‌تر به سه نوع اصلی تروما بیندازیم.
֎ ترومای روحی حاد
یکی از انواع تروما ، ترومای حاد است؛ این شکل از تروما ناشی از یک رویداد ناراحت کننده یا خطرناک است. این رویداد امنیت عاطفی یا فیزیکی فرد را تهدید می‌کند. این تجربه یک تأثیر ماندگار ایجاد می‌کند و همچنین می‌تواند بر نحوه تفکر و رفتار فرد تأثیر بگذارد.
علائم ترومای روحی حاد به طور کلی شامل موارد زیر است:
- اضطراب یا وحشت بیش از حد
- شوک یا انکار
- احساس گناه، اندوه و غم یا ناامیدی
- تحریک پذیری
- گیجی
- کابوس یا بی خوابی
- احساس قطع ارتباط
- عدم اعتماد
- ناتوانی در تمرکز بر کار یا تحصیل
- عدم مراقبت از خود یا نداشتن بهداشت شخصی
- رفتار خشونت‌آمیز
֎ ترومای روحی مزمن
ترومای مزمن ناشی از قرار گرفتن مکرر و طولانی مدت در معرض رویدادهای بسیار استرس‌زا است. ترومای مزمن ممکن است ناشی از یک بیماری جدی طولانی مدت، سوء استفاده جنسی، خشونت خانگی، قلدری و قرار گرفتن در شرایط شدید دیگر باشد. تجربه چندین ترومای حاد، و همچنین ترومای حاد درمان نشده، ممکن است به ترومای مزمن تبدیل شوند. علائم ترومای مزمن حتی می‌تواند سال‌ها پس از وقوع حادثه ظاهر شود. به عنوان مثال، این علائم می‌تواند شامل فوران عاطفی غیرقابل پیش بینی، اضطراب، عصبانیت شدید، بازگشت به گذشته، خستگی، بدن درد، سردرد و حالت تهوع باشد. مسائل مربوط به اعتماد نیز ممکن است وجود داشته باشد که منجر به روابط ناپایدار و بی ثباتی در کار می‌شود.
֎ ترومای روحی پیچیده
ترومای پیچیده یکی از انواع تروما است که ناشی از قرار گرفتن در معرض چندین رویداد یا تجربیات آسیب‌زا است. این رویدادها معمولاً ناشی از تجربیات منفی در روابط بین فردی است. ترومای پیچیده اغلب می‌تواند تأثیر شدیدی بر ذهن فرد بگذارد. این نوع تروما معمولاً در افرادی دیده می‌شود که قربانی آزار و اذیت در دوران کودکی، بی‌توجهی، خشونت خانگی، اختلافات خانوادگی یا سایر موقعیت‌های تکراری شده‌اند. ترومای مزمن می‌تواند بر روابط و عملکرد فرد در محل کار یا مدرسه تأثیر بگذارد.
ترس یکی از پایه‌ای‌ترین احساسات انسان است که در سیستم عصبی برنامه ریزی شده است و مانند یک غریزه عمل می‌کند. ما در مقاله ” ترس چیست ” به صورت کامل به این احساس پرداخته‌ایم.
حوادث تروماتیک چیست؟
حال که متوجه شدیم تروما چیست ، بیایید ببینیم حوادث تروماتیک چیست و چه ارتباطی با تروما دارند. رویداد آسیب‌زا حادثه‌ای است که باعث آسیب جسمی، عاطفی، روحی یا روانی می‌شود. شخصی که این رویداد ناراحت کننده را تجربه می‌کند ممکن است در نتیجه از نظر جسمی احساس خطر کند یا به شدت ترسیده باشد. در برخی موارد، آنها ممکن است ندانند چگونه پاسخ دهند یا ممکن است تأثیر چنین رویدادی را انکار کنند. فرد برای بهبودی پس از حادثه آسیب‌زا و بازیابی ثبات عاطفی و روانی به حمایت و زمان نیاز دارد.
نمونه‌هایی از رویدادهای آسیب‌زا عبارت‌اند از:
- درد یا آسیب فیزیکی (مانند تصادف شدید اتومبیل)
- بیماری جدی
- جنگ
- بلایای طبیعی
- تروریسم
- شاهد یک مرگ
- تجاوز جنسی
- آزار خانگی
- حبس در سیستم عدالت کیفری
غم و اندوه پیچیده و ترومای روحی می‌تواند در نتیجه مرگ یکی از عزیزان یا طلاق دشوار رخ دهد. تغییرات زندگی مانند نقل مکان به مکان جدید، ترک والدین، یا درگیری‌های خانوادگی می‌تواند باعث اختلال شود. در مواجهه با این نوع وقایع، برخی از افراد ممکن است شوکی را تجربه کنند که شبیه به رویدادهای آسیب‌زای ذکر شده در بالا باشد.
سخن پایانی
در این مقاله از سری مقالات مرکز روانشناسی رویای اوج به سؤال‌هایی نظیر تروما چیست ، علت و انواع تروما چیست پاسخ دادیم. مقابله با آسیب‌های ناشی از یک بلای طبیعی یا انسان‌ساز می‌تواند چالش‌های منحصربه‌فردی را به همراه داشته باشد، حتی اگر شما مستقیماً درگیر این رویداد نباشید. در واقع، اگرچه بعید است که هیچ یک از ما قربانی مستقیم یک حمله تروریستی یا سقوط هواپیما شویم اما همه ما مرتباً توسط تصاویر وحشتناک در رسانه های اجتماعی و منابع خبری از آن افرادی که شده است. مشاهده مکرر این تصاویر می‌تواند بر سیستم عصبی شما غلبه کند و استرس آسیب‌زا و ترومای روحی ایجاد کند. علت ترومای روحی هر چه که باشد، چه سال‌ها پیش یا دیروز اتفاق افتاده باشد، می‌توانید با کمک یک مشاور و متخصص تغییرات درمانی ایجاد کنید و به زندگی خود ادامه دهید.
دیدگاهتان را بنویسید