افسردگی چیست علت، علائم، انواع، تشخیص و درمان افسردگی
این که افسردگی چیست ممکن است سؤال بسیاری از افراد باشد. همه افراد در زندگی خود روزهایی را داشتهاند که غمگین، خسته و بی حوصله بوده اند و یا اتفاقات بد یا از دست دادن عزیزی را تجربه کردهاند و برای مدتهای طولانی غمگین بوده اند؛ اما بهتر است بدانید که افسردگی چیزی بیشتر از احساس ناراحتی، خستگی و یا بی حوصلگی برای چند روز یا چند هفته است؛ افسردگی باعث بدخلقی میشود که برای مدت طولانی ادامه دارد و زندگی روزمره شما را تحت تأثیر قرار میدهد. برخی از مردم فکر میکنند افسردگی امری بی اهمیت است و یک وضعیت سلامتی واقعی نیست. آنها اشتباه میکنند؛ این یک بیماری واقعی با علائم واقعی است. افسردگی نشانه ضعف نیست که بتوانید با “کار کردن بر روی خود” از آن خارج شوید.
در این مقاله قصد داریم به موضوع افسردگی، علل و درمان افسردگی ، انواع افسردگی و علائم آن پرداخته و به سؤالاتی چون افسردگی چیست ؟ علائم افسردگی شدید چیست ؟ دلیل افسردگی چیست و سؤالاتی از این دست پاسخ دهیم.
فهرست مطالب
افسردگی چیست ؟
برای تعریف افسردگی باید گفت افسردگی (اختلال افسردگی اساسی یا افسردگی بالینی) یک اختلال خلقی شایع اما جدی است. علائم شدیدی ایجاد میکند که بر احساس، فکر و انجام فعالیتهای روزانه مانند خواب، غذا خوردن یا کار تأثیر میگذارد. برای تشخیص افسردگی، علائم باید حداقل به مدت دوهفته وجود داشته باشد. برخی از اشکال افسردگی کمی متفاوت هستند، یا ممکن است تحت شرایط منحصر به فردی ایجاد شوند، مانند:
֎ اختلال افسردگی مداوم
اختلال افسردگی مداوم که دیستیمیا هم نامیده میشود، یک خلق افسرده است که حداقل دو سال طول میکشد. فردی که مبتلا به اختلال افسردگی مداوم تشخیص داده میشود ممکن است دورههایی از افسردگی اساسی همراه با دورههایی با علائم کمتر شدید داشته باشد، اما علائم باید دو سال طول بکشد تا به عنوان اختلال افسردگی پایدار در نظر گرفته شود.
اتفاقات و حوادث ممکن است در زندگی هر یک از ما رخ دهد و ما واکنشی احساسی به این وقایع از خود بروز میدهیم که به آن تروما میگویند و روانشناسی بسیار به ما در گذراندن این وقایع کمک میکند. ما در مقاله ” تروما چیست ” به مفهوم و انواع آن میپردازیم.
֎ افسردگی پس از زایمان
افسردگی پس از زایمان بسیار جدیتر از “بیبی بلوز” ( علائم افسردگی و اضطراب نسبتاً خفیف است که معمولاً در عرض دوهفته پس از زایمان از بین میرود) است که بسیاری از زنان پس از زایمان تجربه میکنند. زنان مبتلا به افسردگی در دوران بارداری یا افسردگی پس از زایمان هستند، افسردگی اساسی کامل را تجربه میکنند. احساس غم و اندوه شدید، اضطراب و خستگی که همراه با افسردگی پس از زایمان است، ممکن است این مادران جدید را در تکمیل فعالیتهای مراقبت روزانه برای خود و/یا برای نوزادانشان دشوار کند.
֎ افسردگی روانپریشی
افسردگی روانپریشی زمانی رخ میدهد که فرد دارای افسردگی شدید به همراه نوعی روانپریشی باشد، مانند داشتن باورهای ثابت نادرست مزاحم (توهمات) یا شنیدن یا دیدن چیزهای ناراحتکنندهای که دیگران نمیتوانند بشنوند یا ببینند (توهم). علائم روانپریشی معمولاً دارای یک «مضمون» افسردگی است، مانند توهمات گناه، فقر یا بیماری.
֎ اختلال عاطفی فصلی
اختلال عاطفی فصلی با شروع افسردگی در ماههای زمستان، زمانی که نور طبیعی خورشید کمتر است، مشخص میشود. این افسردگی معمولاً در بهار و تابستان برطرف میشود. افسردگی زمستانی که معمولاً با کناره گیری اجتماعی، افزایش خواب و افزایش وزن همراه است، به طور قابل پیش بینی هر ساله در اختلال عاطفی فصلی عود میکند.
֎ اختلال دوقطبی
اختلال دوقطبی با افسردگی متفاوت است، اما در این لیست گنجانده شده است به این دلیل که فردی مبتلا به اختلال دوقطبی دورههایی از خلق و خوی بسیار ضعیف را تجربه میکند که معیارهای افسردگی اساسی (به نام «افسردگی دوقطبی») را برآورده میکند. اما یک فرد مبتلا به اختلال دوقطبی، خلق و خوی بسیار بالا، سرخوشی یا تحریکپذیر، به نام «شیدایی» یا یک شکل کمتر شدید به نام «هیپومانیا» را نیز تجربه میکند.
علایم بیماری افسردگی چیست ؟
علائم افسردگی چیست ؟ این سؤالی است که زیاد مطرح میشود. اگر برخی از علائم و نشانههای زیر را در اکثر اوقات روز، تقریباً هر روز، حداقل به مدت دوهفته تجربه کردهاید، ممکن است از افسردگی رنج ببرید:
- حالت غمگین، مضطرب یا “پوچی” مداوم
- احساس ناامیدی یا بدبینی
- تحریک پذیری
- احساس گناه، بی ارزشی یا درماندگی
- از دست دادن علاقه یا لذت به سرگرمیها و فعالیتها
- کاهش انرژی یا خستگی
- آهستهتر حرکت کردن یا صحبت کردن
- احساس بی قراری یا مشکل در نشستن
- مشکل در تمرکز، به خاطر سپردن یا تصمیم گیری
- مشکل در خوابیدن، بیدار شدن در صبح زود یا پرخوابی
- تغییر اشتها و/یا وزن
- افکار مرگ یا خودکشی یا اقدام به خودکشی
- داشتن درد، سردرد، گرفتگی عضلات، یا مشکلات گوارشی بدون علت فیزیکی واضح که حتی با درمان هم برطرف نمیشوند.
شدت علائمی که در بالا گفته شد در همه افراد یکسان نیست؛ همه افرادی که افسرده هستند همه نشانه های افسردگی را تجربه نمی کنند. برخی از افراد فقط علائم کمی را تجربه میکنند در حالی که برخی دیگر ممکن است علائم زیادی را تجربه کنند. چندین علامت پایدار علاوه بر خلق و خوی پایین برای تشخیص افسردگی اساسی مورد نیاز است، اما افرادی که تنها علائم کمی دارند اما برایشان ناراحت کننده است، ممکن است از درمان افسردگی “زیر سندرمی” سود ببرند. شدت و فراوانی علائم و مدت زمان ادامه آنها بسته به فرد و بیماری خاص او متفاوت است. علائم نیز ممکن است بسته به مرحله بیماری متفاوت باشد.
ترس یکی از پایهایترین احساسات انسان است که در سیستم عصبی برنامه ریزی شده است و مانند یک غریزه عمل میکند. ما در مقاله ” ترس چیست ” به صورت کامل به این احساس پرداختهایم.
علت افسردگی چیست ؟
افسردگی یکی از شایعترین اختلالات روانی در جهان است. افسردگی یک وضعیت پیچیده است. عوامل مختلفی میتواند منجر به آن شود، از جمله ژنتیک، مشکلات سلامت جسمانی، تجربیات سخت دوران کودکی و رویدادهای استرس زا در زندگی مانند بیکاری، پایان یک رابطه، یا مورد آزار و اذیت یا تجاوز قرار گرفتن.
افسردگی در هر سنی ممکن است رخ دهد، اما اغلب در بزرگسالی شروع میشود. در حال حاضر افسردگی در کودکان و نوجوانان رخ میدهد، اگرچه گاهی اوقات با تحریک پذیری بارزتر از خلق و خوی ضعیف خود را نشان میدهد. بسیاری از اختلالات مزمن خلقی و اضطرابی در بزرگسالان با سطوح بالای اضطراب در کودکان شروع میشود. افسردگی، به ویژه در میانسالی یا بزرگسالان مسن، میتواند با سایر بیماریهای پزشکی جدی مانند دیابت، سرطان، بیماری قلبی و بیماری پارکینسون همراه باشد. این شرایط اغلب در صورت وجود افسردگی بدتر میشوند. گاهی اوقات داروهای مصرف شده برای این بیماریهای جسمی ممکن است عوارض جانبی ایجاد کنند که به افسردگی کمک میکند. یک پزشک با تجربه در درمان این بیماریهای پیچیده میتواند به تعیین بهترین استراتژی درمانی کمک کند.
افسردگی میتواند هر کسی را تحت تأثیر قرار دهد – حتی فردی که به نظر میرسد در شرایط نسبتاً ایده آل زندگی میکند.
عوامل متعددی میتوانند در افسردگی نقش داشته باشند:
- بیوشیمی: تفاوت در برخی مواد شیمیایی در مغز ممکن است به علائم افسردگی کمک کند.
- ژنتیک: افسردگی میتواند در خانوادهها ایجاد شود. برای مثال، اگر یکی از دوقلوهای همسان افسردگی داشته باشد، دیگری به احتمال 70 درصد در طول زندگی به این بیماری مبتلا شود.
- شخصیت: به نظر میرسد افرادی که اعتماد به نفس پایینی دارند، به راحتی تحت فشار استرس قرار میگیرند یا عموماً بدبین هستند، بیشتر در معرض افسردگی هستند.
- عوامل محیطی: قرار گرفتن مداوم در معرض خشونت، بی توجهی، سوء استفاده یا فقر ممکن است برخی از افراد را در برابر افسردگی آسیبپذیرتر کند.
- هورمونها تغییرات در تعادل هورمونی بدن ممکن است در ایجاد یا تحریک افسردگی نقش داشته باشد. تغییرات هورمونی میتواند با بارداری و در طی هفتهها یا ماهها پس از زایمان و مشکلات تیروئید، یائسگی یا تعدادی از شرایط دیگر ایجاد شود.
تشخیص افسردگی چیست ؟
به منظور تشخیص افسردگی، پزشک از روشهای مختلفی استفاده میکند، از جمله:
- معاینه بدنی. پزشک شما سلامت کلی شما را بررسی میکند تا ببیند آیا ممکن است با بیماری دیگری روبرو باشید یا خیر.
- تستهای آزمایشگاهی برای مثال، ممکن است برای بررسی سطوح هورمونی خاص، آزمایش خون انجام دهید.
- ارزیابی روانپزشکی. پزشک شما به سلامت روان شما علاقهمند خواهد شد و در مورد افکار، احساسات و الگوهای رفتاری شما میپرسد. همچنین میتوانید یک پرسشنامه را پر کنید.
پرخاشگری به هر رفتاری اطلاق میشود که خصمانه، نیرومند، مخرب و یا خشونتآمیز باشد. خواندن مقالهی ” پرخاشگری چیست ” را به شما پیشنهاد میکنیم.
در کودکان و نوجوانان علائم افسردگی چیست ؟
علائم و نشانه های افسردگی در کودکان و نوجوانان مشابه بزرگسالان است، اما ممکن است تفاوتهایی نیز وجود داشته باشد.
- در کودکان کوچکتر، علائم افسردگی ممکن است شامل غمگینی، تحریک پذیری، چسبندگی، نگرانی، درد و درد، امتناع از رفتن به مدرسه یا کمبود وزن باشد.
- در نوجوانان، علائم ممکن است شامل غمگینی، تحریک پذیری، احساس منفی و بی ارزشی، عصبانیت، عملکرد ضعیف یا حضور ضعیف در مدرسه، احساس سوء تفاهم و حساسیت شدید، استفاده از مواد مخدر یا الکل تفریحی، خوردن یا خواب زیاد، آسیب رساندن به خود، از دست دادن علاقه در فعالیتهای عادی و اجتناب از تعامل اجتماعی باشد.
در افراد مسن علائم افسردگی چیست ؟
افسردگی یک بخش طبیعی از افزایش سن نیست و هرگز نباید آن را ساده انگاشت. متأسفانه، افسردگی اغلب در افراد مسن تشخیص داده نمیشود و درمان نمیشود و آنها ممکن است نسبت به کمک گرفتن از یک متخصص بیمیل باشند. علائم افسردگی ممکن است در افراد مسن متفاوت یا کمتر آشکار باشد، مانند:
- مشکلات حافظه یا تغییرات شخصیتی
- درد فیزیکی
- خستگی، از دست دادن اشتها، مشکلات خواب یا از دست دادن علاقه به رابطه جنسی که ناشی از بیماری یا مصرف دارو نیست.
- اغلب تمایل دارند در خانه بمانند، به جای بیرون رفتن برای معاشرت یا انجام کارهای جدید
- افکار یا احساسات خودکشی، به ویژه در مردان مسن
درمان افسردگی چیست ؟
افسردگی، حتی شدیدترین موارد آن، قابل درمان است. هرچه درمان زودتر شروع شود، مؤثرتر است. افسردگی معمولاً با داروها، روان درمانی یا ترکیبی از این دو درمان میشود. اگر این درمانها علائم را کاهش ندهند، درمان تشنج الکتریکی (ECT) و سایر درمانهای تحریک مغز ممکن است گزینههایی برای بررسی باشند.
نکته مهم این است که هیچ دونفری به طور یکسان تحت تأثیر افسردگی قرار نمیگیرند و هیچ درمان یکسانی برای همه وجود ندارد. ممکن است برای یافتن درمانی که برای شما بهترین نتیجه را دارد، کمی آزمون و خطا طول بکشد.
֎ درمان افسردگی با مصرف دارو
داروهای ضد افسردگی داروهایی هستند که افسردگی را درمان میکنند. آنها ممکن است به بهبود نحوه استفاده مغز از مواد شیمیایی خاصی که خلق و خو یا استرس را کنترل میکنند، کمک کنند. ممکن است لازم باشد قبل از یافتن دارویی که علائم شما را بهبود میبخشد و عوارض جانبی قابل کنترلی دارد، چندین داروی ضد افسردگی مختلف را امتحان کنید. دارویی که در گذشته به شما یا یکی از اعضای نزدیک خانواده کمک کرده است، اغلب در نظر گرفته میشود.
اثربخشی داروهای ضد افسردگی معمولاً بین 2 تا 4 هفته طول میکشد و اغلب علائمی مانند مشکلات خواب، اشتها و تمرکز قبل از بهبود خلق و خو بهبود مییابند، بنابراین مهم است که قبل از نتیجهگیری در مورد اثربخشی به دارو فرصت داده شود. اگر شروع به مصرف داروهای ضد افسردگی کردید، مصرف آنها را بدون کمک پزشک قطع نکنید. گاهی اوقات افرادی که داروهای ضدافسردگی مصرف میکنند، احساس بهتری پیدا میکنند و سپس خود به خود مصرف دارو را قطع میکنند و افسردگی دوباره عود میکند. زمانی که شما و پزشکتان تصمیم گرفتید که زمان قطع دارو فرا رسیده است، معمولاً پس از یک دوره 6 تا ۱۲ماهه، پزشک به شما کمک میکند تا به آرامی و با خیال راحت دوز مصرفی خود را کاهش دهید. قطع ناگهانی آنها میتواند باعث بازگشت علائم شود.
֎ درمان افسردگی با روان درمانی
چندین نوع روان درمانی (همچنین به نام «گفتاردرمانی» یا به شکل کمتر خاص مشاوره) میتواند به افراد مبتلا به افسردگی کمک کند. نمونههایی از رویکردهای مبتنی بر شواهد خاص برای درمان افسردگی شامل درمان شناختی – رفتاری (CBT)، درمان بین فردی (IPT) و درمان حل مسئله است.
شادی و خوشحالی، روند زندگی انسان را بهبود میبخشد بنابراین خواندن مقاله ” زندگی شاد ” را به شما پیشنهاد میکنیم.
֎ درمانهای تحریک مغز
اگر داروها علائم افسردگی را کاهش ندهند، درمان تشنج الکتریکی (ECT) ممکن است گزینهای برای بررسی باشد. بر اساس آخرین تحقیقات:
- ECT میتواند افراد مبتلا به افسردگی شدید که نتوانستهاند با درمانهای دیگر احساس بهتری داشته باشند، را تسکین دهد.
- تشنج الکتریکی میتواند درمان مؤثری برای افسردگی باشد. در برخی موارد شدید که پاسخ سریع ضروری است یا نمیتوان از داروها به طور ایمن استفاده کرد، ECT حتی میتواند یک درمان در خط اول باشد.
- زمانی این روش نیازمند بستری کردن بود، امروزه ECT اغلب به صورت سرپایی انجام میشود. درمان شامل یک سری جلسات، معمولاً سه بار در هفته، به مدت دو تا چهار هفته است.
- ECT ممکن است برخی از عوارض جانبی از جمله سردرگمی، گیجی و از دست دادن حافظه را ایجاد کند. معمولاً این عوارض کوتاه مدت هستند، اما گاهی اوقات مشکلات حافظه ممکن است باقی بماند، به خصوص برای ماههای نزدیک به دوره درمان. پیشرفتها در دستگاهها و روشهای ECT، ECT مدرن را برای اکثریت قریب به اتفاق بیماران ایمن و مؤثر کرده است. قبل از دادن رضایت آگاهانه برای انجام ECT، با پزشک خود صحبت کنید و مطمئن شوید که مزایا و خطرات بالقوه درمان را درک کردهاید.
- ECT دردناک نیست و شما نمیتوانید تکانههای الکتریکی را احساس کنید. قبل از شروع ECT، بیمار تحت بیهوشی مختصری قرار میگیرد و شل کننده عضلانی به او داده میشود. در عرض یک ساعت پس از جلسه درمان که تنها چند دقیقه طول میکشد، بیمار بیدار و هوشیار است.
دیگر انواع درمانهای تحریک مغز که اخیراً برای درمان افسردگی مقاوم به دارو استفاده میشوند، شامل تحریک مغناطیسی جمجمهای مکرر (rTMS) و تحریک عصب واگ (VNS) است. انواع دیگر درمانهای تحریک مغز در دست مطالعه هستند.
اگر فکر میکنید ممکن است افسردگی داشته باشید، با گرفتن یک قرار ملاقات برای ملاقات با پزشک یا یک متخصص شروع کنید.
֎ فراتر از درمان: کارهایی که میتوانید برای کنترل افسردگی انجام دهید.
در اینجا نکات دیگری وجود دارد که ممکن است به شما یا یکی از نزدیکانتان در طول درمان افسردگی کمک کند:
- سعی کنید فعال باشید و ورزش کنید.
- اهداف واقعبینانه برای خود تعیین کنید.
- سعی کنید وقت خود را با افراد دیگر بگذرانید و به یک دوست یا خویشاوند قابل اعتماد اعتماد کنید.
- سعی کنید خود را منزوی نکنید و اجازه دهید دیگران به شما کمک کنند.
- انتظار نداشته باشید که خلق و خوی شما بلافاصله بهبود یابد، درمان افسردگی زمان نیاز دارد.
- تصمیمات مهم مانند ازدواج یا طلاق یا تغییر شغل را تا زمانی که احساس بهتری داشته باشید به تعویق بیندازید. تصمیمات را با دیگرانی که شما را به خوبی میشناسند و دید عینیتری نسبت به موقعیت شما دارند، به اشتراک بگذارید.
- به آموزش خود در مورد افسردگی ادامه دهید.
خشم یک احساس طبیعی است و زمانی که به شما کمک میکند از پس مسائل یا مشکلات، چه در محل کار و چه در خانه، برآیید، میتواند یک احساس مثبت باشد. ما در مقاله ” خشم چیست ” به صورت کامل برای شما توضیح دادهایم.
سخن پایانی
مرگ یکی از عزیزان، از دست دادن شغل یا پایان دادن به یک رابطه تجربیاتی هستند که تحمل آن برای فرد دشوار است. طبیعی است که احساس غم و اندوه در واکنش به چنین موقعیتهایی ایجاد شود. کسانی که از دست دادن را تجربه میکنند اغلب ممکن است خود را “افسرده” توصیف کنند. اما غمگین بودن با افسردگی یکسان نیست. روند سوگواری برای هر فردی طبیعی و منحصر به فرد است و برخی از ویژگیهای افسردگی مشابه را دارد. هم غم و هم افسردگی ممکن است شامل غم و اندوه شدید و کناره گیری از فعالیتهای معمولی باشد اما افسردگی، همانطور که در این مقاله گفته شد، یک بیماری جدی و خطرناک است که باید هرچه سریعتر بیمار تحت درمان قرار بگیرد.
در این مقاله از سری مقالات مرکز روانشناسی رویای اوج در مورد موضوع افسردگی و علائم آن صحبت کرده و به سؤالاتی چون دلیل افسردگی چیست ؟ علائم افسردگی چیست ؟ علت افسردگی چیست ؟ درمان افسردگی چیست ؟ پاسخ دادیم تا بتوانیم کمکی هرچند ناچیز به شما عزیزان کرده باشیم. اگر در این مورد سؤالی دارید در قسمت نظرات با مطرح کرده تا در اسرع وقت پاسخگوی شما دوستان عزیز باشیم.
درباره سعیده عزیزمحمدی
سعیده عزیزمحمدی هستم، روانشناس بالینی. ۲۰سال با قصههایی از زندگی مراجعینم زیستم. تجربیاتی از جنس درد و شادی، خنده و اشک، فراز و نشیب... همراه شدم، درمان مراجعینم مرا همراه کرد تا زندگی نزیستهشان را بیافرینم... در کنارتان هستم برای هر فصلی از بودنتان
نوشته های بیشتر از سعیده عزیزمحمدی
دیدگاهتان را بنویسید